Bazı köpek sahipleri, köpeklerinin tam olarak ‘istedikleri gibi’ davranmadığından yakınır. Köpekleri çok havlıyordur, eve çiş yapıyordur, yalnız kalamıyordur, eşyalara zarar veriyordur, koruma yapmıyordur ya da aksine fazla korumacıdır, komutları biliyordur; ama uygulamıyordur, çok yaramazdır vs vs…Peki gerçekten bütün problem köpeğinizde mi, yoksa onu bu davranışlara iten siz olabilir misiniz?
Yakın zamanda yaptığım bir telefon görüşmesini sizinle paylaşmak istiyorum. Bir köpek sahibi köpeğinin 1 yaşında olduğunu ve tuvaletini dışarı yapmayı bildiği halde hala sabahları (!) eve çiş yaptığını, bu durumdan onları nasıl kurtarabileceğimi sordu. Köpeklerini sabah ve akşam kaçta tuvalete çıkardıklarını sorduğumda ise akşam 20.00, sabah bazen 11.00 bazen 12.00 cevabını verdi. Köpekler güne erken saatte başlar ve bu saatler bir köpeğin tuvalete çıkması için çok geçtir. Hiç eve yapmaması için daha erken çıkarmayı denediniz mi dediğimde ise cevap: Eve yapmaması gerektiğini biliyor, gün içinde akşama kadar tutabiliyor, istese sabah da tutabilir oldu… Burada asıl sorun köpeğin sadece sabahları eve çiş yapması değil, sahibinin 15 saat köpeğinin çişini tutamadığının ve kendisi uyanana kadar eve çiş yapmak zorunda kaldığının farkında olmadan köpeğini suçlamasıdır.
Bu ve buna benzer sayısız örnekle karşılaştım ve neredeyse tamamında problem köpekte değil, sahiplerinin köpeklerine karşı nasıl davranmaları gerektiğini bilmediklerinden kaynaklanıyordu. Sorunlar çeşitliydi; ancak ortak bir sebep vardı ki bu da bilgi eksikliğinden doğan, köpekleri aşan beklentilerdi.
Köpeğinizle Yaşadığınız Sorunlar Ve Muhtemel Sebepleri
Köpeğim Yalnız Kaldığında Havlıyor!
Bildiğiniz gibi köpekler sürü hayvanıdır ve yalnız kalmak doğalarına aykırıdır. Daima ailenin içinde olmak isterler ve bu en doğal haklarıdır; ancak evde sürekli birinin olması ya da onu gittiğiniz her yere götürmeniz pek mümkün değildir. Bu yüzden biz doğalarına aykırı da olsa köpeklerimiz daha bebekken onları yalnız kalmaya alıştırmalıyız. Başlarda 1-2 saat gibi kısa aralıklarla bir odaya kapatmanız ya da evde yalnız bırakmanız köpeğinizin bir süre sonra geri geleceğinizi öğrenmesini sağlar. Eğer yavruluk döneminden itibaren köpeğinizi yalnız kalmaya alıştırmazsanız büyüdüğünde asla yalnız kalamayan ve sürekli ağlayıp havlayan bir köpeğe dönüşecektir. Bu durumda havladığı için kabahatli olan köpeğiniz değil, onu bebekken bu duruma alıştırmayan siz olursunuz. Çünkü köpeğinizin yaptığı sadece liderini yanına çağırmaktır.
Köpeğim Tuvaletini Tutmuyor!
Köpeğiniz altı aydan büyükse ve hala eve tuvaletini yapıyorsa, bu genelde onun bilmediğinden ya da kasıtlı olarak yaptığından değil; sizin yeteri kadar onun tuvalet eğitimine zaman ayıramadığınızdan ya da birşeyleri eksik yapmış olmanızdan kaynaklanır. Sistemli bir şekilde her gün tuvaleti için 5-6 kez dışarı çıkan bir yavru bir süre sonra eve yapmayı bırakacaktır. Köpeğiniz büyüdükçe bu sıklık günde 4,3 ve 2 ye iner. Köpeğinizi daha 3-4 aylıkken günde iki ya da üç kez dışarı çıkartmanız eve çişini yapmaması için yeterli değildir. Çünkü henüz kasları gelişmemiştir ve o kadar süre çişini tutabilmesi mümkün değildir. Bu yüzden köpeğinizden tüm gün çişini tutmasını beklerken günde kaç kez dışarı çıkarttığınızı ve henüz kaç aylık olduğunu da göz önünde bulundurun.
Köpeğim Evde Çok Yaramaz!
Köpekler avlanma iç güdüleri olan, meraklı ve aktif hayvanlardır. Tüm günü evin bir köşesinde pineklemek için yaratılmamışlardır. Belki de onları kedilerden ayıran en temel fark budur. Her ırkın kendine göre farklı zihinsel ve fiziksel ihtiyaçları vardır. Kimi köpeği günde toplam bir saat gezdirmek yeterli olurken kimisine en az iki, üç saat zaman ayırmak gerekir. Günde ortalama iki saat egzersiz ihtiyacı olan bir köpeği yarım saat gezdirip eve getirdiğinizde dışarda enerjisini atamadığı için bu ihtiyacını evin içinde koşarak, birşeylerle meşgul olarak gidermeye çalışacaktır. Sizin yaramazlık yapıyor ya da eve zarar veriyor diye şikayet ettiğiniz dostunuz aslında sadece enerjisini atmaya çalışıyordur. Köpeğinize yeteri kadar zaman ayırdığınızda, onu zihinsel ve fiziksel olarak yorduğunuzda ev içinde yaşayacağınız sıkıntılar minimuma inecektir. Eğer hala bir köpek sahiplenmediyseniz, öncelikle o ırkın gereksinimleri hakkında bilgi sahibi olmanızı öneririm. Sizin yaşamınıza ne kadar uygun, ona yeterli vakti ayırabilecek misiniz bunları detaylı olarak düşünün. En önemlisi de onların bir kedi gibi tüm günü uyuyarak ya da bir köşede kendi halinde vakit geçirerek yaşayamayacağının bilincinde olarak seçiminizi yapın…
Köpeğim Koruma Yapmıyor!
Öncelikle bilmeniz gereken şu ki; her köpek koruma köpeği olamaz. Aynı anne babadan doğan kardeşlerde bile karakter özellikleri farklılık gösterirken, ırklar arasında da aynı durum geçerlidir. Koruma iç güdüsü her köpekte aynı seviyede değildir. Aldığınız her Alman Çoban Köpeği, her Doberman, her Rottweiler koruma yapacak diye bir kanun yoktur. Bu büyük oranda taşıdığı genlere, yetişme ortamına, eğer karakteri uygunsa alacağı koruma eğitimine bağlıdır. Toplum içinde sürekli farklı insanlar tarafından sevilip gezdirilen bir köpeğin büyüdüğünde insanlara karşı tepkili olmasını beklemek gerçekleşmesi zor bir ihtimaldir.
Aynı kurallar bu durumun tam tersi için de geçerlidir. Seçtiğiniz yavru bekçi köpeği olmasa bile aşırı korumacı olabilir. Terrier ırklarında bu sıklıkla gözlemlenmektedir. Sahibinin ya da sahip olduğu bir objenin yanına başka birini yaklaştırmak istemeyebilirler. Köpeğiniz yavruyken yaptığı cazgırlıklar hoşunuza gider ve bu davranışa tepki göstermezsiniz; ama büyüdüğünde ve tanıdık tanımadık tehdit gördüğü her kişiyi ısırmaya çalıştığında bu defa suçlanan köpeğiniz olur. Oysa köpeğinize o izni bir zamanlar siz vermiştiniz.O sadece kendince görevini yapıyordur.
Köpeğim Komutları Yerine Getirmiyor!
Köpeğinize kendi çabanızla ya da bir eğitmen yardımıyla temel komutları öğrettiniz; ama bir süre sonra işler umduğunuz gibi gitmedi ve köpeğiniz komutları ‘canı isterse’ uygular hale geldi. Oysa sizin beklentiniz öğrendiği komutu her ortamda, her koşulda uygulaması gerektiğiydi. Bu oldukça haklı bir beklenti. Bir köpek bir şekilde eğitim alıyorsa öğrendiklerini her ortamda ve her koşulda uygulamalıdır; tabii her ortam ve koşulda çalışmalar ve tekrar lar yapıldıysa!
Unutmamanız gereken şu ki; köpekler robot değildir. Hızlı öğrenirler; ama öğrendiklerinin kalıcı hale gelmesi sahipleriyle beraber farklı ortamlarda yapılan tekrarlar sayesinde mümkün olur. Bir köpek çiftliğinde ya da evde izole bir ortamda bir komutu yapıyor olması, kalabalık bir caddede, onlarca uyaranın, kalabalığın içinde uygulayacağı anlamına gelmez. Bunu köpeğinizden bekleyebilmeniz için onunla her türlü yracının olduğu ortamda çalışmış olmanız gerekir. İster kendi çabanızla eğitin, isterseniz bir eğitmenden eğitim aldırın her iki durumda da kural geçerlidir. Eğitim, yapılan tekrarlarla kalıcı hale gelir. Sizin dört, beş ay önce eğitim verdiğiniz ya da aldırdığınız köpeğinizin şimdi o günlerdeki gibi itaat etmemesinin sebebi sadece kendisi ya da eğitmeni değildir. Köpek eğitimi bir ekip işidir ve siz de gereken çabayı gösterir, köpeğinize yeterli zamanı ayırırsanız %100 sonuç verir.
Köpeğinizin ‘işine geldiğinde’ sizi dinlemesinin bir diğer nedeni de ona bildiği bir komut verdiğinizde uygulamadığı zaman bunu göz ardı edip kendi haline bırakmanızdır. Ağzınızdan bir komut çıkıyorsa köpeğiniz başka alternatifi olmadığının bilincinde olmalıdır. Siz ‘otur’ dediğinizde oturmuyorsa onun nazikçe elinizle oturmasını sağlamalısınız. Diğer komutlar için de bu geçerli. Eğer siz, köpeğinizi sizi dinlemediğinde umursamaz, kendi haline bırakırsanız o da sizi umursamayacaktır.
Gerçekçi Olun
Köpeğinizden evde uslu durmasını, eve tuvaletini yapmamasını, aldığı her komutu harfiyen yerine getirmesini beklerken lütfen öncelikle kendinize şu soruyu sorun: Ben köpeğim konusunda yeterli bilgiye sahip miyim ve köpeğime gereken ilgiyi gösterip zaman ayırabiliyor muyum? Bu soruların cevabı aynı zamanda yaşadığınızın sorunların anahtarı olacaktır.
Comments